Νομιμοποιήσεις
Αυτό που οι περισσότεροι αγνοούν είναι ότι η τελευταία μαζική νομιμοποίηση αυθαιρέτων έγινε πριν από... 24 χρόνια (το 1983 στο πλαίσιο της περίφημης εκστρατείας του εκλιπόντα Αντώνη Τρίτση, με σύνθημα «δήλωσέ το και σώσε το»). Παρά ταύτα, η πολιτεία φροντίζει κατά καιρούς να δίνει έμμεσες ελπίδες στους εκατοντάδες χιλιάδες ενδιαφερόμενους: για παράδειγμα, το 1994 η τότε κυβέρνηση έδωσε δικαίωμα ηλεκτροδότησης σε αυθαίρετα για κοινωνικούς λόγους. Αποτέλεσμα βέβαια ήταν οι μισοί αυθαιρετούντες να παρουσιαστούν στα χαρτιά... ως διαβητικοί, καρδιοπαθείς, καρκινοπαθείς και νεφροπαθείς. Περίπου 30.000-40.000 αυθαίρετα ηλεκτροδοτήθηκαν εκείνη την περίοδο.
Η τελευταία ρύθμιση ήρθε στα τέλη του 2003 από την τότε υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κ. Βάσω Παπανδρέου, η οποία έδωσε υπό προϋποθέσεις δικαίωμα ηλεκτροδότησης σε όσα αυθαίρετα είχαν χτιστεί έως τα τέλη εκείνου του έτους. Παρόλο που η προθεσμία έληξε μετά μερικούς μήνες, πολλοί δήμαρχοι περιοχών με αυθαίρετα εξακολουθούν να ανακαλύπτουν(!) φακέλους με δηλώσεις αυθαιρέτων και τους υποβάλλουν στις πολεοδομίες (προκειμένου να τύχουν χαμηλότερων προστίμων ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτου). «Εκτιμώ ότι με βάση τη συγκεκριμένη ρύθμιση πρέπει να ηλεκτροδοτήθηκαν περίπου 20.000 αυθαίρετα σε όλη την Αττική», εξηγεί στην «Κ» ο γενικός διευθυντής της νομαρχίας Ανατολικής Αττικής, κ. Γιώργος Φούρλαρης. «Στο τέλος της τριετούς προθεσμίας οι δήμοι θα έπρεπε να είχαν στείλει στις πολεοδομίες τους φακέλους, για να κάνουν επανελέγχους. Ελάχιστοι δήμοι τους έστειλαν, όπως η Κερατέα και η Παλλήνη».
Ούτε όμως και σε αυτήν την περίπτωση επρόκειτο για νομιμοποίηση αυθαιρέτων· χαρακτηριστικό είναι ότι παρότι τα δηλωθέντα σπίτια ηλεκτροδοτήθηκαν, δεν καταγράφηκαν από τις πολεοδομίες ως αυθαίρετα. Παράλληλα, η ακριβής τους θέση δεν αποτυπώθηκε σε καμία χαρτογράφηση, καθώς δεν υπήρξε ανάλογη πρόβλεψη.
Ποιος ευθύνεται γι' αυτήν την κατάσταση; Η απουσία οργανωμένων τακτικών ελέγχων και η γραφειοκρατία, λένε όσοι ασχολούνται με το θέμα. «Οι αυθαιρεσίες διαπιστώνονται όχι έπειτα από έλεγχο, αλλά έπειτα από καταγγελία, ενώ μέχρι να τελεσιδικήσει μια υπόθεση αυθαιρέτου μπορεί να περάσουν 5-7 χρόνια!», εξηγεί στην «Κ» ο κ. Μάρκος Φραγκιουδάκης, μέλος της επιτροπής ΓΟΚ στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις πασιφανείς αυθαιρεσίες αθωώνονται στα δικαστήρια, όχι για ουσιαστικούς, αλλά για τυπικούς λόγους, δηλαδή ενώ όλη η κατοικία είναι αυθαίρετη μιλούν για το αν ο τοίχος είναι 5 ή 8 μ. «Τα δικαστήρια δεν εξετάζουν τεχνικά ζητήματα, κοιτούν αν η απόφαση της επιτροπής της πολεοδομίας είναι αιτιολογημένη», εξηγεί στην «Κ» η κ. Γιάννα Κουφάκη, μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
Εφόσον τελεσιδικήσουν, οι αποφάσεις κατεδάφισης καταλήγουν συνήθως στο γραφείο του νομάρχη (ή στο γραφείο του περιφερειάρχη, για τα δάση, και από εκεί στον νομάρχη). Κατόπιν το νομαρχιακό συμβούλιο αποφασίζει ποιες θα προωθηθούν· οι υπόλοιπες... απλά αρχειοθετούνται. «Πέρυσι αποστείλαμε περί τις 200-250 τελεσίδικες αποφάσεις κατεδάφισης στη νομαρχία», λέει στην «Κ» ο προϊστάμενος της πολεοδομίας Μαρκόπουλου, κ. Μιχ. Ντόκος. Οπως εξηγεί, οι αποφάσεις κατεδάφισης εγκρίνονται από τις νομαρχίες κατά προτεραιότητα, «επειδή οι λίστες είναι τεράστιες και οι πιστώσεις περιορισμένες». «Πέρυσι κατεδαφίσαμε περί τα 60 αυθαίρετα», εξηγεί ο κ. Φούρλαρης. «Επρόκειτο για αυθαίρετες κεραίες κινητής τηλεφωνίας, αυθαίρετα σε ρέματα ή αρχαιολογικούς χώρους ή περιπτώσεις για τις οποίες προϋπήρχαν δικαστικές αντιδικίες».
Γιατί δεν γίνονται συστηματικές κατεδαφίσεις; «Ο νομάρχης είναι αιρετός. Δηλαδή θέλει να εκλεγεί και την επόμενη τετραετία. Αρα, υπολογίζει τις διαμαρτυρίες και τις αντιδράσεις και δεν τολμάει. Και έτσι δεν γίνονται ποτέ κατεδαφίσεις. Ολα τα υπόλοιπα είναι εκ του πονηρού», λέει ο κ. Φραγκιουδάκης. «Την κατάσταση αυτή επικροτεί σαφώς, διά της ανοχής, και η κεντρική εξουσία».
Πρόστιμα
Αντίθετα με τις κατεδαφίσεις, η πολιτεία έχει επιδείξει ιδιαίτερη ικανότητα τα τελευταία χρόνια στην αυστηροποίηση των προστίμων. Η αλήθεια είναι ότι προ του 2004, τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης ενός αυθαίρετου ήταν αστεία, τόσο που... συνέφερε να τα πληρώνεις. Χαρακτηριστικά, το πρόστιμο για την ανέγερση κατοικίας 50 τ.μ. έως τα τέλη του 2003 οπουδήποτε στην Ελλάδα ήταν 1.305 ευρώ, ενώ το πρόστιμο δατήρησης ήταν μόλις το 10% του ποσού αυτού ετησίως. Ομως με δύο υπουργικές αποφάσεις του 2004 το ύψος των προστίμων εκτοξεύθηκε στα ύψη: χαρακτηριστικά το πρόστιμο ανέγερσης αυθαίρετης κατοικίας 50 τ.μ. στον Διόνυσο είναι σήμερα 102.700 ευρώ, στον Κάλαμο 46.950 ευρώ, ενώ στη Μύκονο... 9,5 εκατ. ευρώ! Το πρόστιμο διατήρησης ανέρχεται στο 50% του προηγούμενου ποσού ετησίως, με μικρές εκπτώσεις ανά περιπτώσεις.
Ανέκοψαν τα πρόστιμα τα αυθαίρετα; Η απάντηση είναι αρνητική. Και γιατί να αναχαιτιστεί άλλωστε η αυθαίρετη δόμηση μέσω προστίμων, όταν η ίδια η πολιτεία φρονίζει με «ερμηνευτικές» εγκυκλίους... να τα μειώνει; Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση των ημιυπαίθριων. Στην ΚΥΑ 9732/2004, η αλλαγή χρήσης ενός ημιυπαίθριου θεωρείται αύξηση συντελεστή και κατά συνέπεια κατατάσσει το κτίριο στα πολεοδομικά αυθαίρετα, για τα οποία ισχύουν πλήρως τα προαναφερθέντα πρόστιμα. Ομως η διεύθυνση Πολεοδομίας του ΥΠΕΧΩΔΕ, απαντώντας πέρυσι σε αίτημα αυθαιρετούσας εταιρείας στο Νέο Ψυχικό χαρακτηρίζει «αυθαίρετα» τον ημιυπαίθριο ως βοηθητικό χώρο, ώστε να ισχύσει μόνο το 1/3 του προστίμου... Ανάλογες «διευκρινιστικές αποφάσεις» εκδίδονται σε ανύποπτο χρόνο. Είναι λοιπόν κανείς να απορεί;
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 14-7-07
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου