-
Όταν ήμουν στο Πανεπιστήμιο και ασχολήθηκα με το Διεθνές Δίκαιο και ειδικά με όλο αυτό το story Ελλάδα-Τουρκία (δίκαιο θάλασσας) και κατάλαβα τί ακριβώς γίνεται ή μάλλον δε γίνεται, απογοητεύτηκα πλήρως…
Το θέμα μπορεί να λυθεί εάν βρεθεί, απλούστατα, κάποιος που θα χει τα κότσια και τον τσαμπουκά να το κάνει!
«Οι ενέργειες αυτές της Τουρκίας παραβιάζουν κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο και επιβαρύνουν τις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων», δήλωσε η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη μετά τις πρόσφατες παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Ελλάδας από την πλευρά της Τουρκίας…
Τα λόγια της αυτά προκάλεσαν την οργή μου…γιατί; Μα για την κοροϊδία, για το παραμύθι που μας έχουν μάθει να πιπιλάμε σαν καραμέλα τόσα χρόνια… «αχ, αυτοί οι άτιμοι οι Τούρκοι, παραβιάσεις επί παραβιάσεων κλπ., κλπ.»…
Και γιατί δεν κάνει κάτι η Ελλάδα να διασφαλίσει τα όρια του εναέριου χώρου της ή να οριοθετήσει επιτέλους την αιγιαλίτιδα ζώνη της;
Γιατί δεν τίθενται επιτέλους σε εφαρμογή οι διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου;
Υπάρχει κάποιος που μπορεί να δώσει απαντήσεις; …
Αιγιαλίτιδα ζώνη (ή χωρικά ύδατα) είναι η θαλάσσια ζώνη που εκτείνεται πέρα απ’ την ξηρά και απ’ τα εσωτερικά ύδατα και επί της οποίας το παράκτιο κράτος ασκεί πλήρη κυριαρχία.
Όσον αφορά το νομοθετικό καθεστώς που διέπει το εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων κατά καιρούς έχουν υιοθετηθεί διάφορες λύσεις.
Εν τέλει σήμερα η Ελλάδα έχει εύρος 6 μιλίων.
Ειδικά για τον προσδιορισμό του εναέριου χώρου υπεράνω της χωρικής θάλασσας, το εύρος της χωρικής θάλασσας ορίζεται στα 10 ναυτικά μίλια.
Η νομοθετική αυτή εικόνα μόνο ορθόδοξη δεν είναι, καθώς δεν νοείται κυριαρχία επί του αέρος χωρίς αντίστοιχη κυριαρχία επί του εδάφους ή της θάλασσας.
Η Τουρκία εμπράκτως από το 1974 αμφισβητεί τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο που υπέρκειται της θαλάσσιας ζώνης μεταξύ των 6 και 10 μιλίων στο Αιγαίο.
Το ανώτατο επιτρεπτό όριο της αιγιαλίτιδας ζώνης καθορίζεται τόσο από το εθιμικό δίκαιο όσο και από το άρθρο 3 Σύμβασης του Δικαίου Θάλασσας και ορίζεται στα 12 μίλια. Η Ελλάδα δικαιούται λοιπόν να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της μέχρι το ανώτατο αυτό όριο.
Σε περίπτωση μάλιστα επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 μίλια, το 64% περίπου του Αιγαίου θα περιέλθει στην ελληνική κυριαρχία.
Από το 1974 που η Ελλάδα εξεδήλωσε την πρόθεσή της να υλοποιήσει τη δυνατότητα που της παρέχει το Διεθνές Δίκαιο για αιγιαλίτιδα ζώνη 12 μιλίων, η Τουρκία αντιδρά εντόνως χαρακτηρίζοντας την πιθανή επέκταση της ελλαδικής αιγιαλίτιδας ζώνης ως «αιτία πολέμου».
Σημειωτέον δε ότι η απειλή χρήσης βίας αποτελεί διεθνές αδίκημα, σύμφωνα και με τον Χάρτη Η.Ε. Η Ελλάδα θα μπορούσε να προσφύγει κατά της Τουρκίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας για την απειλή αυτή!
Γιατί δεν το έκανε;;;
Τα επιχειρήματα που προβάλλει η Τουρκία για να στηρίξει την αντίδρασή της στην επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στερούνται νομικής βάσης. Θα αναφέρω κάποια μόνο από αυτά…
Σύμφωνα με τους τούρκικους ισχυρισμούς, η Ελλάδα δεν δικαιούται να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα μονομερώς γιατί το Αιγαίο αποτελεί ημίκλειστη θάλασσα και κατά συνέπεια, μια τέτοια ενέργεια θα απαιτούσε την προηγούμενη συγκατάθεση της Τουρκίας ως ομόρου παράκτιου κράτους.
Η ίδια η Τουρκία βέβαια όταν επέκτεινε τη αιγιαλίτιδα ζώνη της στα 12 ναυτικά μίλια στη Μαύρη Θάλασσα δεν ζήτησε προηγουμένως τη συγκατάθεση των γειτονικών παράκτιων κρατών!
Ένα άλλο νομικοφανές επιχείρημα της Τουρκίας συνιστά το ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδος στα 12 ν.μ. θα καταστήσει το Αιγαίο μια ελληνική «λίμνη» με αποτέλεσμα να περιορισθεί η ελευθερία της ναυσιπλοΐας και να θιγεί το δικαίωμα της Τουρκίας για πρόσβαση στην ανοικτή θάλασσα με αποτέλεσμα να απειλούνται σοβαρά τα συμφέροντα της Τουρκίας στην περιοχή.
Το Δίκαιο Θάλασσας το προέβλεψε και αυτό όμως! Στην αιγιαλίτιδα ζώνη αναγνωρίζεται το δικαίωμα αβλαβούς διέλευσης σε πλοία τρίτων κρατών.
Σε κάθε περίπτωση, οι ρυθμίσεις της Σύμβασης Δικαίου Θάλασσας σχετικά με το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης, την υφαλοκρηπίδα των νησιών και άλλες ανάλογες ρυθμίσεις ευνοϊκές για τις ελληνικές θέσεις, οδήγησαν την Τουρκία στη μη υπογραφή της Σύμβασης Δικαίου Θάλασσας.
Ωστόσο το διεθνές δικαίωμα της Ελλάδας για αιγιαλίτιδα ζώνη 12 ν.μ. θεμελιώνεται και στο εθιμικό δίκαιο!
Όσον αφορά την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, η έναρξη της ελληνοτουρκικής διαφοράς σημειώθηκε το 1973 και παραμένει άλυτη ακόμη. Γιατί;;;
Η Ελλάδα εμμένει σε δικαιοδοτική επίλυση της διαφοράς ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου σε αντίθεση με την Τουρκία, η οποία το αποφεύγει συστηματικά.
Αυτό δεν είναι δυνατόν βέβαια να αποτελεί μόνον ελληνικό πρόβλημα. Αποτελεί γενικότερο πρόβλημα της διεθνούς κοινότητας.
Η Τουρκία αποφεύγει τη δικαιοδοτική επίλυση των διαφορών της συστηματικά λόγω της ένδειας των νομικών επιχειρημάτων που εκφράζει σχετικά με τις αξιώσεις που διατυπώνει. Ένδεια, που με τη σειρά της την οδηγεί σε μια πολιτική δημιουργίας κρίσεων και ενδεχομένως θερμού επεισοδίου με την Ελλάδα.
Την ελληνοτουρκική κρίση του 1996 στα Ίμια ποιος την έχει ξεχάσει;
Δεν έχει γραφτεί ο επίλογος ακόμη…
…Γιατί; Διότι η εδαφική διεκδίκηση της Τουρκίας ούτε αποσύρθηκε μα ούτε υποβλήθηκε σε κρίση στο Διεθνές Δικαστήριο.
Τότε μάλιστα στη ρηματική της διακοίνωση η Τουρκία προώθησε και τη θεωρία των «γκρίζων ζωνών». Τούρκικη εφημερίδα κατονόμασε τις νησίδες Φαρμακονήσι και Αγαθονήσι, που βρίσκονται κοντά στην ασιατική ακτή, ως τμήμα των «γκρίζων ζωνών».
Από τότε, από το 1996 μέχρι σήμερα 2009…ουδεμία αλλαγή!
Οι Τούρκοι παραβιάζουν ανενόχλητοι τον εθνικό μας εναέριο χώρο και τα χωρικά μας ύδατα, οι πολιτικοί κάνουν δηλώσεις περί παραβιάσεως του διεθνούς δικαίου και μόλις πέσουν λίγο οι τόνοι ρίχνουν και την ιδέα της ελληνοτουρκικής βελτίωσης των σχέσεων των δύο χωρών, οι πολίτες βρίζουν τους τούρκους γιατί είναι πολεμοχαρής λαός και ψάχνει αφορμές προκειμένου να ξεστομίσει το … «casus belli» και.. όλα καλά!
Η μόνη βελτίωση που έχει επέλθει είναι όσον αφορά το διαγωνισμό της Eurovision. Δίνουμε απλόχερα στην Τουρκία 12άρια και χαιρόμαστε που η Τουρκία μας ανταμείβει όταν ακούμε το… «12 points go to…Greece»!
Ίσως να χαρακτηριστώ υπερβολική…μα τα πράγματα είναι τόσο απλά και είναι και γραμμένα σε νόμους και διεθνείς συμβάσεις.
Γιατί δε βρέθηκε κανένας έως τώρα από όσους έχουν περάσει απ’ το Υπουργείο Εξωτερικών να δώσει λύση στο ζήτημα; Αλλάζουν οι κυβερνήσεις και τα πρόσωπα και τα προβλήματα παραμένουν εκεί…στο ύψος τους…άλυτα…σαν γρίφοι…
Στο Αιγαίο όμως δεν υπάρχουν αμφιλεγόμενα ζητήματα του διεθνούς δικαίου τα οποία απαιτούν διευκρινίσεις. Υπάρχει μόνο η επιθυμία της Τουρκίας να ανατρέψει πλήρως το ισχύον νομικό καθεστώς!
Ίσως τελικά να είναι γραμμένο στο D.N.A. του έλληνα το… «έλα, μωρέ, εγώ θα βγάλω το φίδι απ’ την τρύπα;»
Δεν έχει όμως μάλλον καταλάβει πως κι ο ίδιος ζει σε μια τρύπα…μαύρη…κατάμαυρη…γιατί τη σκιάζει το παρελθόν…ως πότε;;;
10-Ιαν-2009 Απο Eύη Βαγιάτη
